Jakie zasady szkolenia młodych piłkarzy obowiązują w najlepszych europejskich akademiach?
Po zagłębieniu się w temat szkolenia dzieci i młodzieży w akademiach europejskich natknęłam się na bardzo ciekawy raport pt. „Report on Youth Academies in Europe” przygotowany przez European Club Association. Choć dokument powstał w 2012 roku myślę, że jest nadal aktualny i może stanowić wzorzec dla polskiej dziecięcej i młodzieżowej piłki nożnej, która musi zmierzyć się z wieloma problemami i wypracować modelowy plan rozwoju i szkolenia dla dobra polskich młodych piłkarzy.
Nie ma jednej recepty na piłkarski sukces. Dzielenie się wiedzą i doświadczeniami jest korzystne dla wszystkich uczestników branży: klubów, trenerów, rodziców a w konsekwencji samych zawodników. Zachęcam wszystkie strony do dzielenia się wiedzą a raport jest dowodem na to, że współpraca i rywalizacja klubów mogą iść w parze.
Jakie wnioski można wysnuć czytając raport?
Podstawowym warunkiem prawidłowego rozwoju jest niewątpliwie wysokiej jakości infrastruktura akademii piłkarskich. Wszystkie z wymienionych w raporcie akademii posiadają kilka pełnowymiarowych boisk trawiastych i kilka ze sztuczną nawierzchnią. Średnio kluby posiadają cztery boiska trawiaste do kształcenia młodych piłkarzy. Do tego dochodzi pozostała infrastruktura techniczna.
Sztab szkoleniowy składający się z wysokiej jakości kadry trenerskiej posiadającej licencje trenerskie UEFA jest następnym ogniwem, bez którego sukces jest niemożliwy do osiągnięcia.
Wszystkie zespoły wymieniają intensywność gry i jak najczęstszy kontakt z piłką jako kluczowy składnik treningów. „always with the ball and in the high rythm”.
Największym wyzwaniem dla wszystkich klubów jest znalezienie tzw. balansu pomiędzy indywidualnym wyszkoleniem technicznym a szkoleniem taktycznym w danych grupach wiekowych.
Co wyróżnia poszczególne kluby?
Oprócz porównania w tabelce wybrałam najciekawsze według mnie informacje z raportu:
Ajax
Do 12 roku życia dzieci trenują trzy razy w tygodniu. Sesja treningowa trwa dwie godziny. Trenerzy uważają, że dzieci w tym wieku nie powinny zbyt długo przebywać poza domem i swoim naturalnym środowiskiem. Dużą wagę przywiązuje się do „piłki podwórkowej”. Ajax dowozi swoich podopiecznych na treningi busami. Rodzice nie muszą płacić za akademię (to jak wiemy z naszej ankiety standard jeśli chodzi o kluby zachodnie). Ajax prowadzi kartoteki każdego swojego podopiecznego i raz do roku dokonuje weryfikacji a zawodnik otrzymuje informację o swoim statusie: A – bezpieczny, B – zagrożony, C -opuszcza klub. Porządane cechy młodego piłkarza Ajaxu to Technika, Inteligencja, Osobowość i Szybkość.
Arsenal Do 16 roku życia, dzieci prowadzą „normalne” życie szkolne, mieszkają z rodzicami w swoich domach, rodzice przywożą dzieci na treningi. Dla starszych kategorii wiekowych został stworzony specjalny program edukacyjny. Klub przywiązuje bardzo dużą wagę do edukacji. Do kategorii U12 dzieci nie uczestniczą w żadnych rozgrywkach ligowych. Rozgrywają tylko mecze towarzyskie. Nie ważny jest wynik.
W FC Barcelona przygotowanie fizyczne jest na drugim planie. Najważniejsza jest technika i rozwój wyobraźni boiskowej młodego piłkarza. To jest fundamentalna różnica na tle innych czołowych klubów piłkarskich w Europie. Piłkarz powinien być szkolony w taki sposób aby móc wyobrazić sobie najlepsze z możliwych rozwiązań podczas rozgrywania akcji i mieć umiejętności techniczne pozwalające na realizację pomysłu. Wszystkie kategorie wiekowe grają w rozgrywkach ligowych, zaczynając od kategorii U8-U9.
Bayern Monachium Młodzi piłkarze uczą się gry krótkimi podaniami aby utrzymywać piłkę z dala od przeciwnika tak długo jak tylko się da. Zawodnicy mają przypisane role w drużynie i rzadko kiedy improwizują. Ważne jest bezwarunkowe zaangażowanie i przywiązanie zawodnika do drużyny nie tylko w momentach zwycięstwa ale również porażki.
Inter Mediolan sesje treningowe trwają 1,5 h jednakże cały proces treningowy trwa dłużej ze względu na 30 minutową rozgrzewkę i ćwiczenia koordynacyjne z trenerem przygotowania fizycznego przed treningiem. Po treningu jest czas zarezerwowany na sesję relaksacyjną z fizjoterapeutą trwającą do 30 minut.
Poniżej zamieszczam wspomnianą tabelkę, w której zebrałam wszystkie kluczowe informacje z raportu dla poszczególnych klubów:
Ajax | Arsenal | FC Barcelona | Bayern | Inter Mediolan | |
---|---|---|---|---|---|
liczba boisk - trawa | 4 | 5 | 5 | 4 | 3 |
liczba boisk - sztuczna nawierzchnia | 4 | 1 | 3 | 1 | 5 |
Bazowy system gry | 4:3:3 | 4:3:3 | 4:3:3 | 4:4:2 | 4:4:2 |
liczba treningów w tygodniu | 3 U12 / 4 U13 / 5 U15 | brak informacji | 3 U13 / 4 U14 | 3 U11 / 4 U12 | 4 U13 / 5 U14 |
czas trwania treningu w godzinach | 2 | brak informacji | 1,5 | brak informacji | 1,5 |
Od jakiego wieku gra 11:11 na pełnowymiarowym boisku | U11 | U11 | U13 | U11 | U13 |
Od jakiego wieku trening taktyczny | U12 | U14 | U8 | U11 | U13 |
Trening siłowy | nieobowiązkowy | U15 2xtyg. | U17 | U16 (tylko wagą własnego ciała) | U16 |
Koncentracja treningu na: | |||||
8-10 lat | umiejętności indywidualne: przyjęcie, podanie, gra pozycyjna, uderzenia głową, strzały na bramkę | umiejętności indywidualne: przyjęcie kierunkowe, dryblowanie, strzały | umiejętności indywidualne: dryblowanie, blokowanie piłki ale wszystko w trakcie gry, gry 5:5, prowadzenie piłki, posiadanie piłki to jest najważniejsze | kontrola piłki i koordynacja kopia "piłki podwórkowej" | kopia "piłki podwórkowej" trenerzy się "nie wtrącają" trenerzy organizują grę i słuchają zawodników |
11 lat | gra 1:1, jakość i precyzja podania, pierwsza piłka, zwody piłkarskie, wykańczanie ataku i atak grupowy, czas spędzony z piłką jest najważniejszy | rozwijanie szybkości, umiejętności indywidualnych, techniki, trening pozycyjny i taktyczny, indywidualna praca nad mocnymi i słabymi stronami danego zawodnika a także nad współpracą w zespole | technika, koordynacja i ogólny rozwój fizyczny nakierowany na rozwój indywidualny. Małe gry. Każda minuta spędzana z piłką. Wynik nie jest ważny. Zawodnicy muszą wiedzieć jakie są oczekiwania trenera wobec nich. | ||
12 lat | rozwijanie umiejętności pozycyjnych, posiadanie piłki, dokładność w podaniach, praca nad płynnym przechodzeniem z obrony do ataku i z ataku do obrony | ||||
13 lat | gra pozycyjna, różnorodne krótkie gry, ćwiczenia biegowe, krótkie podania, dokładne i mocne | ||||
14-15 lat | |||||
Porządane cechy zawodnika | TIPS = Technique, Intelligence, Personallity, Speed. | Talent, Inteligencja, Motywacja. | Technika, Szybkość, Rozpoznanie pola gry. | Technika i bezwzględna identyfikacja zawodnika z klubem. | Technika, szybkość i inteligencja czyli rozpoznanie pola gry. |
Rekrutacja do klubów | Dni Talentów | Tylko przez scouting i kluby stowarzyszone. | Tylko przez scouting i kluby stowarzyszone. | Dni Talentów | Tylko przez scouting i kluby stowarzyszone. |
Pełną wersję raportu w języku angielskim znajdziecie tutaj.